ثواب مستحب بالاتر است یا واجب؟/ منبع : پایگاه حوزه

ثواب مستحب بالاتر است یا واجب؟

منبع : پایگاه حوزه 
کلید واژه ها :

پرسش

در مورد فضیلت مستحب و واجب و برتری آنها توضیح دهید که: فضیلت کدامیک بالاتر است ؟ لازم به ذکر است که فضیلت در اینجا بمعنای ثواب، مورد ِ نظر می باشد . و این در صورتی است که هم واجب و هم مستحب انجام شود یعنی مستحبات در پی واجبات باشند.

پاسخ

الف:احکام الهی که واجب یا حرام می‏شوند به لحاظ ملاکاتی است که آن احکام دارا می‏باشند . واجب در جایی است که این عمل، مصلحتی را دارا می‏باشد و این مصلحت؛ بخاطر جلالت شأنی که دارد؛ لازم العمل است و این مصلحت ملزمه، موجب وجوب یک امر می‏شود که شارع مقدس راضی به ترک آن نیست. اما عمل مستحبی،عملی است که اگر چه مصلحت دارد و مصلحت آن مورد رضایت شارع و ترغیب اوست ولی مصلحت آن؛ به حد لزوم نرسیده است ولذا شارع مقدس، اذن ترک آن را داده است. حرام هم؛ آن عملی است که مفسده در آن است و این مفسده؛ آن قدر عظیم است که شارع مقدس راضی به انجام آن نیست و مکروه؛ آن عملی است که اگر چه مفسده دارد اما ترک آن عمل؛ جایز است چرا که مفسده آن؛ به حد لزوم ترک؛ نرسیده است. ب:با توجه به مطلب فوق عمل واجب ثواب بیشتری دارد و فضیلت آن بالاتر است و اگر احیانا بین این دو تعارض پیش آید؛ عمل واجب، مقدم است و همچنین در آثار دینی از مستحباتی که موجب ضایع شدن واجبات باشد، نهی شده است. ج:البته واجبات؛ تکلیف هستند و اگر کسی آنان را انجام دهد و مستحبات را هم بجای آورد قهرا به ثواب فراوانی دست یافته است. د:مستحبات خود دارای مراتب هستند و همه در یک ردیف نیستند، مستحباتی مانند تهجد و اندیشه بسیار فراتر از برخی مستحبات دیگر هستند.