وَ إنَّ‌یوماً‌عِندَ رَبِّکَ کَاَلْفِ سَنَةٍ‌مِمّا تَعُدّونَ.1
و یک روز نزد پروردگارت، همانند هزار سال از سال هایی است که شما می‌شمرید.
گذر زمان امری مطلق و ثابت نیست، بلکه سرعت یا کندی آن در شرایط گوناگون متفاوت است.3
هنگامی که می‌گوییم اتومبیلی با سرعت 180 کیلومتر در یک جاده حرکت می‌کند، در حقیقت، مقدار حرکت را نسبت به اشیا و اشخاص ساکن سنجیده‌ایم و گرنه همین اتومبیل، نسبت به اتومبیل دیگر که با سرعت 100 کیلومتر در ساعت حرکت می‌کند، تنها 80 کیلومتر سرعت دارد. هم‌چنین سرعت آن نسبت به اتومبیل سومی که سرعتش 180 کیلومتر در ساعت است، صفر خواهد بود. حال اگر سرعت آن را نسبت به هواپیمایی بسنجیم که 800 کیلومتر در ساعت حرکت می‌کند، سرعت آن برابر منهای620 کیلومتر در ساعت خواهد بود.
این مقایسه‌ها و نسبت سنجی‌ها در قلمرو جهان مادّی و طبیعی است. همین مقایسه را می‌توان عیناً نسبت به جهان غیرمادّی ومجرّد نیز منظور داشت. آیا زمان در جهان مادّی و غیرمادّی به طور یکسان جریان دارد؟ آیا اصولاً در جهان غیرمادّی،زمان جریان دارد؟ به بیان دیگر، رابطه‌ی زمانی میان جهان مادّی و جهان مجرّد (مثلاً عالَم برزخ) چگونه است؟
اینها مسایلی است که دست ما به آسانی، به آسمان بلند آن نمی‌رسد، ولی آیاتی در این باره وجود دارد که چشم اندازهای روشنی را فراروی ما قرار می‌دهد. برخی از این آیات، آن‌هایی هستند که به مسأله‌ی «نسبیت زمان» اشاره دارند. یکی از آنها همان آیه‌ای است که در طلیعه‌ی بحث آمد: